بانوی مهر

چه کسی فکرش را می‌کرد که یک زن بتواند یکه و تنها با احیای یک هنر، آن هم هنری که به یمن مدرنتیه و تکنولوژی از جان افتاده بود، به یک روستا زندگی ببخشد.

همیشه این طور نیست که برگشتن‌ها رو به عقب باشد، گاهی می‌شود بازگشت و مفهومی از تغییر در خود دارد. آن وقت است که حرکتی شکل می‌گیرد رو به جلو، به رشد، به شکوفایی. بازگشت فاطمه ذاکریان به روستای پدری‌اش پس از 25 سال دوری، روستا را از رکود و ایستایی نجات داد. چه کسی فکرش را می‌کرد که یک زن بتواند یکه و تنها با احیای یک هنر، آن هم هنری که به یمن مدرنتیه و تکنولوژی از جان افتاده بود، به یک روستا زندگی ببخشد.«توبافی» یا همان پارچه‌بافی سنتی، هنر 300 ساله روستای «خراشاد» در هیاهوی پیشرفت صنعت نساجی تقریبا محو شده بود. اما همین که فاطمه ذاکریان مدیرعامل شرکت تعاونی روستایی زنان «خراشاد» شد، «توبافی» پس از سالها دوباره بر سر زبان‌ها افتاد. او یکی یکی دستگاه‌ها و شانه‌های توبافی را از کنج انباری خانه‌ها بیرون کشید و از دل آتشین تنورها نجات داد و خاک خروارشده سال‌ها فراموشی را از آن‌ها زدود. آغاز هر کاری سخت است و وقتی همه ناامید و دلسرد باشند، سخت‌تر هم خواهد شد. اما فاطمه ذاکریان با مهر معجزه کرد. حالا صدای تار زدن بر پودهای زندگی از یک یک خانه‌های خراشادی‌ها شنیده می‌شود. او تا آنجا پیش رفت که «توبافی» با نام «خراشاد» در جهان صنایع دستی ثبت و شناخته شد؛ روستایی که زیر بار خشکسالی‌ها بی‌رمق شده بود و می رفت تا در غم هجران ساکنینش به فراموشی سپرده شود، حالا آنچنان بر سر زبان‌ها افتاده که پذیرای مهاجرین شده است.

فاطمه ذاکریان متولد روستای خراشاد از توابع شهرستان بیرجند است. او پس از بازگشت به روستا، مدیرعامل تعاونی زنان‌ شد و توانست با صبر و پشتکاری فراوان هنر «توبافی» را در ‌«خراشاد» زنده کند.

دستگاه‌های بافندگی که مدت‌ها در انبارها و زیر زمین خانه ها رها شده بودند، به لطف خانم ذاکریان دوباره رنگ و روی زندگی به خود گرفتند.

ایده او در آغاز مورد استقبال مردم روستا قرار نگرفت و در نهایت پس از تلاش بسیار توانست با دو بافنده کار خود را شروع کند.

کم کم تعداد بیشتری از خانم‌های روستا با او همراه شدند و توبافی آنقدر در روستا رونق گرفت که دست‌های چروک خورده پیرزن‌های روستا هم دوباره با دستگاه‌های بافندگی آشتی کردند.

دستگاه‌های توبافی مانند یک دستگاه فیزیوتراپی عمل می‌کند و آسیب جسمی به بافنده نمی‌رساند.

ذاکریان

نیرویی که به فاطمه ذاکریان در این راه قدرت می بخشید، برکت حضور مجتبی و دعای مادرش بود. مجتبی فرزند آخر اوست که 29 سال است بر اثر یک اتفاق پزشکی به معلولیت ذهنی دچار شده است.

او در این سال‌ها دستان زیادی را هنرمند کرده است. هنری که توانسته معیشت روستا را در میان خشکسالی‌های مداوم تأمین کند.

مسجد روستا محل برگزاری کلاس‌های آموزشی توبافی است.

بانوان روستای خراشاد آموزه‌هایی که از سال‌های جوانی و مادرانشان به یادگار داشتند را در کنار آموزش‌های خانم ذاکریان به کار بستند تا بتوانند محصولات بهتری تولید کنند.

خانم‌ها از سنین مختلف در کنار هم می‌آموزند و می‌بافند. پس از اتمام دوره یادگیری می‌توانند به صورت مستقل هم کار کنند. فاطمه ذاکریان به آنها در پیداکردن بازار نیز کمک می‌کند.

پارچه‌بافی سنتی یا توبافی هنری است که قدمت آن در روستای خراشاد به ۳۰۰ سال می‌رسد. خانم ذاکریان با ایجاد تنوع در محصولات تولید شده توانسته سلایق متنوع مشتریان را به این هنر جلب کند.

هنر دست زنان روستا فقط مشتری ایرانی ندارد. آنها توانسته‌اند محصولات متنوع‌شان را به کشورهای سوئد، آلمان، فرانسه، کرواسی، آمریکا، امارات و... صادر کنند.

دانلود آلبوم عکس