عکس سید متین هاشمی
متن زینب پیوندی
در آیین کهن ایرانی ورزش کشتی راهی برای تقویت منش پهلوانی و روحیه جوانمردیست و صرفاً داشتن ویژگیِ تنِ قوی نمی‌تواند صفت پهلوانی را به کسی هدیه دهد.
ریشه کُشتی مازندران در خاک است؛ استوار و باشکوه. مردم این دیار با عشق به کشتی متولد می‌شوند و هیجان آن را با پوست و گوشت خود لمس می‌کنند.
«لوچو»، کشتی سنتی و باستانی خطه «مازندران»، با قدمتی هزارو ششصدساله، با حریف طلبی شروع می‌شود و با مرام پهلوانی به پایان می‌رسد. هر ساله همزمان با روز 26 ماه طبری (28 تیرماه) مردم منطقه، در آیینی گردهم می‌آیند و مسابقات «لوچو» را برگزار می‌کنند. مقدمات و داوری مسابقات بر عهده پیشکسوتان است و جایزه را هم مردم خودشان می‌دهند. اینجا مسئله، فقط ایستادن روی سکوی قهرمانی نیست بلکه اصالت این ورزش با منش پهلوانی آن معنا می‌شود. اساس کشتی لوچو بر پایه اخلاق، احترام به حریف، پرهیز از تکبر و خودخواهی و رعایت ارزش‌هاست و رساندن هر آسیبی به حریف خطاست.
در آیین کهن ایرانی ورزش کشتی راهی برای تقویت منش پهلوانی و روحیه جوانمردیست و صرفاً داشتن ویژگیِ تنِ قوی نمی‌تواند صفت پهلوانی را به کسی هدیه دهد. امّا افراد کمی هستند که دستانشان نه فقط سنگینی یک ورزش حرفه‌ای، که بار جوانمردی را تا پایان عمر روی شانه‌هایشان نگه می‌دارد. پهلوانانی که جز در زمین کشتی می توانید در هرجایی پیدایشان کنید؛ شاید پشت فرمان یک تاکسی، شاید در زمین کشاورزی یا حتی کلاس درس.
لوچو با الهام از رزم کاوه آهنگر در خاک مازندران پا گرفت و پهلوانان مازندرانی هرساله با زنده نگه‌داشتن این رسم کهن حماسه پهلوانان شاهنامه را جانی دیگر می‌بخشند.
مردم منطقه باور دارند که پختن آش ترش موجب شادی و نشاط می‌شود و غم و غصه ها را با خود می برد؛ باورهایی که هزاران سال ریشه دارند.
لوچو جایگاه خود را در فرهنگ و باورهای مردم تمام منطقه مازندران تثبیت کرده است؛ اما یکی از دیرینه‌ترین نقاط برگزاری این کشتی پهلوانی در استان مازندران و بخش ییلاقی امامزاده حاج شیخ موسی است. روستای «شیخ موسی» میزبان خیل عظیم ورزشکاران و ورزش دوستان از نقاط مختلف استان و حتی کشور است.
علی و وحید اسدنیا از پیشکسوتان کشتی لوچو و برگزارکنندگان جشن و مسابقات لوچو در روستا ییلاقی «نیراسم» هستند. فرزندان این دو برادر، ارشیا و آرمین، قبل از شروع مسابقه در خانه پدربزرگشان تمرین می‌کنند.
ورزشکاران در مسجد قدیمی محله مشغول گرم کردن عضلات خود پیش از شروع مسابقه هستند. به دلیل نزدیکی ماه محرم، مسجد با کتیبه‌های عزا آراسته شده است.
نتیجه این رقابت بومی و پرطرفدار نه فقط برای خود کشتی‌گیرها که برای خانواده آن‌ها هم از حساسیت بالایی برخوردار است. این مسابقات به صورت زنده برای علاقه‌مندان از شبکه‌های اجتماعی هم گزارش می‌شود. در بخش‌های مختلف برنامه، هنرمندان منطقه موسیقی‌هایی را در وصف مقام حضرت حاج شیخ موسی، پهلوانان و منطقه مازندران و بندپی به اجرا در می‌آوردند.
لوچو
لوچو
رجز‌خوانی و کری‌خوانی‌ها بخش جدایی‌ناپذیر ورزش هستند، آن هم ورزشی که با پوست و خون مردم منطقه درآمیخته است.
لوچو را ریشه کشتی آزاد می‌دانند و بسیاری از قهرمانان کشتی مازندران روزگاری از لوچوکاران و پهلوانان این ورزش بوده‌اند. آن‌ها این ورزش را نسل به نسل به نوجوانان و جوانانی که در حال آموختن فن کشتی هستند، منتقل می‌کنند.
داوران و برگزارکنندگان این رقابت باستانی از پیشکسوتان این رشته انتخاب می‌شوند .
طبق رسوم قدیمی، این ورزش نیازی به داور نداشته است. پهلوانی که زانویش به زمین می خورد شکست را می‌پذیرفت و پهلوانی که بازی را می‌برد با سه بار پشتک زدن پیروزی خود را اعلام می‌کرد.
از قدیم تا امروز پهلوانان از ارزشمندترین طبقات جامعه بوده‌اند و منش پهلوانی مهم ترین جلوه این ورزش به شمار می رود. محمد خانلری، با برد مقابل حریفش او را برگردن گرفته و در میدان دور می زند. او قهرمان سال های نه چندان دور کشتی لوچو بوده است.
مردان و زنان علاقمند از میان نم باران و مه، پهلوان محله خود را تشویق می کنند. قبلاً ورود زنان به این مسابقات ممنوع بوده است.
واژه لوچو ترکیبی از «لو» به معنای لبه و «چو» به معنای چوب است. لوچو نام چوبی به ارتفاع سه متر در میدان مسابقه است که خلعت قهرمانی بر آن آویخته می‌شود. کشتی‌گیری که بتواند در پایان عنوان قهرمانی این مسابقه را کسب کند، چوب را به همراه خلعت تصاحب می‌کند و به همراه هوادارانش با نوای ساز و دهل به روستا برمی‌گردد. در مسابقات بزرگ و رسمی جوایز گوسفند و گاو است که توسط پیشکسوتان این رشته و همراهی مردم تهیه می‌شود.
دانلود آلبوم عکس
نظرتان را درباره این مطلب بنویسید !
ارسال دیدگاه